Home Kiến thức Thuế thu nhập cá nhân là gì? Những điều cần biết về...

Thuế thu nhập cá nhân là gì? Những điều cần biết về thuế TNCN

61764
thuế thu nhập cá nhân là gì

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là khái niệm quen thuộc với người đi làm, tuy nhiên vẫn chưa có định nghĩa chính xác nhất về TNCN trong những văn bản Pháp luật Việt Nam hiện hành. Đặc biệt, không phải người lao động nào cũng nắm rõ tầm quan trọng của Mã số Thuế TNCN. Vậy thuế thu nhập cá nhân là gì? Hãy cùng Hóa đơn điện tử MeInvoice tìm hiểu.

thuế thu nhập cá nhân là gì

Lưu ý: Bạn có thể tìm hiểu những thông tin tổng quan về thuế trước trong bài viết xem thêm dưới đây.

Xem thêm:

Thuế là gì? Những đặc trưng cơ bản của thuế theo quy định

1. Thuế thu nhập cá nhân là gì?

thuế thu nhập cá nhân được định nghĩa thế nào

Khái niệm cụ thể về thuế thu nhập cá nhân (TNCN) chưa xuất hiện trong các văn bản Pháp luật của Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, dựa trên Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 (Sửa đổi, bổ sung trong năm 2018) cũng như một số nghị định, thông tư hướng dẫn, có thể hiểu:

Thu nhập cá nhân trong kinh tế là thuật ngữ đề cập đến tất cả các khoản thu nhập của một cá nhân kiếm được trong một niên độ thời gian nhất định từ tiền lương, đầu tư và các khoản khác, nó là tổng hợp của tất cả các thu nhập thực nhận bởi tất cả các cá nhân hoặc hộ gia đình. Thông thường thu nhập cá nhân phải chịu đánh thuế thu nhập. (Theo Wikipedia)

Thuế TNCN là thuế trực thu, nghĩa là được tính căn cứ dựa trên thu nhập của người nộp thuế khi đã trừ đi các khoản thu nhập được tính miễn thuế và các khoản giảm trừ gia cảnh theo quy định của Luật thuế thu nhập cá nhân cùng các văn bản, hướng dẫn liên quan.

Tìm hiểu thêm:

Thuế này thu vào một số khoản thu nhập cao chính đáng của cá nhân nhằm thực hiện việc điều tiết thu nhập giữa các tầng lớp dân cư, góp phần thực hiện công bằng xã hội và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Theo Sổ tay thuế 2021 của PwC Việt Nam, đối tượng cư trú thuế là các cá nhân đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:

  • Cư trú tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong một năm tính thuế;
  • Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam (bao gồm có nơi ở được đăng ký trên thẻ thường trú/tạm trú hoặc có nhà thuê để ở tại Việt Nam với thời hạn từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế) và không thể chứng minh là đối tượng cư trú thuế ở nước khác.

Đối tượng cư trú thuế chịu thuế TNCN bao gồm tất cả các khoản thu nhập chịu thuế phát sinh trong và ngoài biên giới Việt Nam, không có sự phân biệt giữa nơi trả hoặc nhận thu nhập:

  • Với thu nhập từ tiền lương/tiền công, cách tính thuế dựa trên biểu thuế lũy suất lũy tiền từng phần
  • Với các loại thu nhập khác, cách tính phụ thuộc vào mức thuế suất khác nhau

Đối tượng không cư trú là các cá nhân không đáp ứng điều kiện để trở thành đối tượng cư trú được.

  • Với thu nhập từ tiền lương/tiền công, mức thuế suất là 20%
  • Với các loại thu nhập khác, cách tính phụ thuộc vào mức thuế suất khác nhau. Tuy nhiên, đánh thuế các loại thu nhập này cần được tham chiếu với quy định tại Hiệp định tránh đánh thuế hai lần với Việt Nam.

2. Vai trò của thuế thu nhập cá nhân

vai trò của thuế TNCN

– Thuế thu nhập cá nhân được coi là nguồn thu quan trọng trong tổng thu ngân sách nhà nước. Tiến trình tự do hóa thương mại khiến thu nhập của nhà nước từ thuế XNK giảm đáng kể, trong khi nhu cầu về chỉ tiêu tăng và điều kiện chức năng của nhà nước ngày càng mở rộng.

– Đóng thuế thu nhập cá nhân góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng nền kinh tế đồng thời thu hút nguồn nhân lực, đảm bảo đảm sự cạnh tranh trong khu vực.

– Thực hiện mục tiêu điều chỉnh kinh tế của nhà nước như một công cụ điều tiết vĩ mô, thông qua chính sách ưu đãi, miễn giảm khiến người dân có định hướng hơn trong tiêu dùng và đầu tư

– Minh chứng hợp pháp cho nguồn thu nhập của cá nhân. Người nộp thuế cần thực hiện kê khai các khoản thu nhập khi thực hiện thủ tục nộp thuế thu nhập cá nhân, do đó Nhà nước có thể kiểm soát tính hợp pháp

– Vai trò giảm thiểu chênh lệch thu nhập và tầng lớp. Tại nhiều nước còn có quy định miễn, giảm thuế cho những cá nhân mang gánh nặng xã hội. Ở Việt Nam vẫn còn sự khác biệt rõ rệt giữa thu nhập của các tầng lớp nhân dân, nhất là những cá nhân làm việc trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, người nước ngoài làm việc tại Việt Nam chiếm tỉ lệ nhỏ trong dân số nhưng lại có nguồn thu nhập lớn so với phần đông người dân.

3. Lý do tại sao người lao động phải nộp thuế thu nhập cá nhân

Việc đóng thuế vẫn luôn được xem như là một nghĩa vụ của mọi công dân trên lãnh thổ Việt Nam. Bằng khoản đóng góp từ thu nhập cá nhân sẽ làm tăng thêm nguồn thu cho nhà nước, đảm bảo công bằng xã hội.

Khi chịu thuế TNCN nghĩa là bạn đang có mức thu nhập thực tế cao hơn mức thu nhập khởi điểm nhà nước yêu cầu chịu thuế. Nên dù có trừ đi các khoản miễn thuế và giảm trừ gia cảnh thì người lao động vẫn có khả năng nuôi sống bản thân và gia đình.

Đóng thuế TNCN góp phần bình ổn khoảng cách chênh lệch xã hội, tầng lớp giàu nghèo.

Đóng thuế TNCN làm tăng trưởng nền kinh tế nước nhà, tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người lao động, đảm bảo một cuộc sống đầy đủ hơn cho những đối tượng gia cảnh khó khăn bằng những chính sách phúc lợi.

Tìm hiểu thêm:

4. Tổng hợp quy định và luật thuế thu nhập cá nhân

một số quy định và luật thuế TNCN

Hệ thống các văn bản pháp luật hiện hành liên quan đến thuế thu nhập cá nhân tại Việt Nam:

1. Luật

– Luật số 04/2007/QH12 ngày 21 tháng 11 năm 2007, Luật Thuế thu nhập cá nhân, có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2009;

– Luật số 26/2012/QH13 ngày 22 tháng 11 năm 2012, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế Thu nhập cá nhân ngày có hiệu lực từ ngày 01 tháng 07 năm 2013.

2. Nghị định

Nghị định 65/2013/NĐ – CP ngày 27 tháng 06 năm 2013, Quy định chi tiết một số điều của Luật thuế TNCN và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế TNCN, ngày có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 07 năm 2013.

3. Thông tư

Thông tư 111/2013/TT – BTC ngày 15 tháng 08 năm 2013, Hướng dẫn thực hiện luật thuế TNCN, có hiệu lực từ ngày 01 tháng 10 năm 2013;
Thông tư 128/2014/TT – BTC ngày 05 tháng 09 năm 2014, Hướng dẫn về việc giảm thuế TNCN đối với cá nhân làm việc tại khu kinh tế, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 20 tháng 10 năm 2014 và thay thế Thông tư số 176/2009/TT-BTC ngày 09 tháng 9 năm 2009 của Bộ Tài chính;
hông tư 92/2015/TT-BTC ngày 15 tháng 06 năm 2015, Thay đổi, bổ sung một số điều của thuế TNCN có hiệu lực thi hành kể từ ngày 30 tháng 07 năm 2015 và áp dụng cho kỳ tính thuế thu nhập cá nhân từ năm 2015 trở đi;
Thông tư 04/VBHN – BTC ngày 05 tháng 02 năm 2015, Hợp nhất các văn bản: Thông tư 111/2013/TT-BTC, Thông tư 119/2014/TT-BTC và Thông tư 151/2014/TT-BTC.
Thông tư số 25/2018/TT-BTC, ngày 16 tháng 3 năm 2018  Hướng dẫn nghị định số 146/2017/NĐ-CP ngày 15 tháng 12 năm 2017 của chính phủ và sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18 tháng 6 năm 2014 của Bộ tài chính, Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15 tháng 8 năm 2013 của Bộ Tài Chính.

Gần đây nhất là Thông tư 25/2018/TT-BTC, Hướng dẫn Nghị định 146/2017/NĐ-CP sửa đổi Thông tư 78/2014/TT-BTC, Thông tư 111/2013/TT-BTC với quy định:

Thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán, bao gồm: thu nhập từ chuyển nhượng cổ phiếu, quyền mua cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, chứng chỉ quỹ và các loại chứng khoán khác theo quy định tại Khoản 1 Điều 6 của Luật chứng khoán. Thu nhập từ chuyển nhượng cổ phiếu của các cá nhân trong công ty cổ Phần theo quy định tại Khoản 2 Điều 6 của Luật chứng khoán và Điều 120 của Luật doanh nghiệp.

Nguồn: Theo vanban.chinhphu.vn

5. Khi nào cần tra cứu thông tin thuế TNCN?

Với cá nhân Người lao động, khá khó để ghi nhớ một dãy 10 chữ số. Trong quá trình làm việc, sẽ có thể phát sinh rất nhiều vấn đề liên quan đến kê khai MST. Ngoài ra, nắm rõ thông tin về thuế TNCN cũng cũng vô cùng cần thiết để có thể phục vụ cho việc nộp các loại thuế theo quy định của pháp luật.

Lưu ý: Nếu chưa biết cách tra cứu mã số thuế cá nhân, hãy tham khảo 2 bài viết dưới đây. Bài viết đầu tiên sẽ hướng dẫn bạn cách tra cứu mã số thuế cá nhân, bài viết thứ 2 sẽ hướng dẫn bạn tra cứu thông tin người nộp thuế từ MST cá nhân ở bài thứ 1.

Tìm hiểu thêm:

6. Một số những thông tin khác cần biết về thuế thu nhập cá nhân

1. Thời hạn nộp thuế thu nhập cá nhân

Thời hạn nộp thuế thu nhập cá nhân thường được quy định theo thời hạn quyết toán thuế mà doanh nghiệp lựa chọn. Để tìm hiểu thêm về thời hạn nộp thuế TNCN, hãy xem bài viết dưới đây.

Tìm hiểu thêm:

2. Thuế thu nhập cá nhân không thường xuyên

Đối tượng phải đóng thuế thu nhập cá nhân là người có thu nhập cao, bao gồm thu nhập thường xuyên và thu nhập không thường xuyên. Để tìm hiểu những thông tin cần biết về thuế thu nhập cá nhân không thường xuyên, hãy tham khảo bài viết xem thêm dưới đây.

Xem thêm: Thuế thu nhập cá nhân không thường xuyên là gì? Có những quy định nào?

Ngoài ra, một trường hợp nữa của thuế thu nhập cá nhân cũng thường gặp là thuế thu nhập bất thường. Để tìm hiểu về thuế thu nhập bất thường, bạn có thể tham khảo bài viết dưới đây.

Xem thêm: Thuế thu nhập bất thường là gì? Khi nào phải nộp thuế thu nhập bất thường?

3. Khấu trừ thuế TNCN tại nguồn

Thuế thu nhập cá nhân (Thuế TNCN) được biết đến là công cụ đo lường và cân bằng xã hội giữa cá nhân đối với nguồn thu của nhà nước nên việc khấu trừ thuế TNCN tại nguồn cũng từ đó mà ra đời. Để tìm hiểu về khấu trừ thuế TNCN tại nguồn, hãy xem bài viết dưới đây.

Xem thêm: Khấu trừ thuế TNCN tại nguồn là gì? Quy định về khấu trừ thuế tại nguồn

4. Khấu trừ thuế TNCN với tiền hoa hồng

Tiền hoa hồng có phải khấu trừ thuế thu nhập cá nhân không? Tiền hoa hồng có chịu thuế tncn không? Để biết cụ thể về khấu trừ thuế TNCN với tiền hoa hồng, hãy xem bài viết dưới đây.

Xem thêm: Quy định về khấu trừ thuế TNCN đối với tiền hoa hồng

5. Tờ khai thuế TNCN

Hiện nay có rất nhiều mẫu tờ khai thuế thu nhập cá nhân cho nhiều đối tượng, phục vụ cho nhiều mục đích sử dụng khác nhau như: Khai thuế TNCN, quyết toán thuế TNCN, khấu trừ thuế TNCN. Để tham khảo các mẫu này, hãy xem bài viết dưới đây.

Xem thêm: Tổng hợp tất cả mẫu tờ khai thuế thu nhập cá nhân

6. Tính thuế thu nhập cá nhân

Đối với người lao động thì việc đóng thuế thu nhập cá nhân là vấn đề được nhiều sự quan tâm. Vậy làm cách nào để tính thuế thu nhập cá nhân cần đóng? Hãy tham khảo bài viết dưới đây.

Xem thêm: Cách tính thuế thu nhập cá nhân và mức đóng thuế thu nhập cá nhân

7. Tính thuế TNCN với hợp đồng thời vụ, thử việc

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp thường xuyên sử dụng người lao động thời vụ, thử việc do tính đặc thù của nhiều doanh nghiệp và cần biết cách tính thuế TNCN với hợp đồng thời vụ, thử việc. Để biết cách tính loại thuế TNCN này, hãy tham khảo bài viết dưới đây.

Xem thêm: Hướng dẫn tính thuế TNCN với hợp đồng thời vụ, thử việc

8. Tính thuế TNCN với hợp đồng dịch vụ

Đối với hợp đồng dịch vụ của các doanh nghiệp khi ký kết sẽ phải đóng thuế TNCN, tuy nhiên không phải ai cũng nắm được cách tính đúng. Hãy cùng xem bài viết dưới đây để biết cách tính đúng.

Xem thêm: Hướng dẫn cách tính thuế TNCN với hợp đồng dịch vụ

9. Cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương tiền công vừa có thu nhập từ kinh doanh

Cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương, vừa có thu nhập từ việc cho thuê tài sản thì tính thuế như thế nào? Để biết chi tiết hãy tham khảo bài viết dưới đây.

Xem thêm: Cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương tiền công vừa có thu nhập từ kinh doanh tính thuế thế nào?

10. Quyết toán thuế thu nhập cá nhân có thu nhập 2 nơi

Cách tính, quyết toán thuế thu nhập cá nhân có thu nhập 2 nơi được chia thành 2 trường hợp là ký hợp đồng lao động trên 03 tháng và dưới 03 tháng. Để biết cụ thể, hãy tham khảo bài viết dưới đây.

Xem thêm: Hướng dẫn quyết toán thuế thu nhập cá nhân có thu nhập 2 nơi

11. Quyết toán thuế TNCN cho người nước ngoài

Trên thực tế, lao động người nước ngoài làm việc tại Việt Nam được phân ra thành nhiều trường hợp khác nhau. Để biết cách quyết toán thuế TNCN cho người nước ngoài, hãy xem bài viết dưới đây.

Xem thêm: [Mới] Hướng dẫn quyết toán thuế TNCN cho người nước ngoài

12. Hạch toán thuế thu nhập cá nhân

Thông thường, thuế TNCN sẽ được doanh nghiệp khấu trừ trước khi tiến hành thanh toán cho người lao động. Vậy làm thế nào để hạch toán thuế tncn? Hãy xem trong bài viết dưới đây.

Xem thêm: Hướng dẫn hạch toán thuế TNCN (thu nhập cá nhân) chi tiết

13. Tra cứu thuế TNCN đã nộp

Mục đích của việc tra cứu thuế TNCN đã nộp không chỉ đối với người lao động mà nó còn có tác động lớn đến tổ chức, doanh nghiệp khi thực hiện kê khai và quyết toán thuế TNCN của người lao động. Để biết cách tra cứu thuế TNCN đã nộp, hãy tham khảo bài viết dưới đây.

Xem thêm: Hướng dẫn cách tra cứu thuế thu nhập cá nhân đã nộp đơn giản

14. Tính thuế tncn từ đầu tư vốn

Các hình thức về thu nhập từ đầu tư vốn được quy định tại nội dung Khoản 2, Điều 3, Thông tư 111/2013/TT-BTC và bổ sung theo Khoản 6, Điều 11 Thông tư 92/2015/TT-BTC. Để biết chi tiết cách tính thuế TNCN từ đầu tư vốn, hãy xem bài viết dưới đây.

Xem thêm: Cách tính thuế tncn từ đầu tư vốn và các quy định liên quan

15. Thuế lũy tiến

Thuế lũy tiến là một thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong việc xác định số thuế TNCN. Để biết chi tiết về thuế lũy tiến, hãy tham khảo bài viết dưới đây.

Xem thêm: Thuế lũy tiến là gì? Hướng dẫn cách tính thuế lũy tiến từng phần

16. Thu nhập vãng lai

Thu nhập vãng lai còn được biết đến là khoản thu nhập không cố định, không thường xuyên của người lao động. Để biết thêm về thu nhập vãng lai, hãy tham khảo bài viết xem thêm.

Xem thêm: [Mới] Thu nhập vãng lai là gì? Hướng dẫn tính thuế thu nhập vãng lai

17. Miễn thuế thu nhập cá nhân

Bên cạnh những khoản thu nhập Nhà nước bắt buộc phải nộp thuế thu nhập cá nhân, có rất nhiều khoản thu nhập được miễn nộp thuế. Vậy trong các trường hợp nào người lao động được miễn thuế thu nhập cá nhân? Hãy tham khảo bài viết xem thêm dưới đây.

Xem thêm: 16 Trường hợp miễn thuế thu nhập cá nhân theo quy định

18. Thuế thu nhập cá nhân khi bán đất, bán nhà

Khi người sở hữu tài sản nhà đất thực hiện bán hoặc nhượng quyền sở hữu nhà, đất thì cần phải đóng thuế thu nhập cá nhân khi bán đất, bán nhà. Bạn có thể tìm hiểu về thuế thu nhập cá nhân trong trường hợp này tại bài viết dưới đây.

Xem thêm: [Mới] Thông tin cần biết về thuế thu nhập cá nhân khi bán đất, bán nhà hiện nay

Tổng kết

Trên đây là tất cả thông tin trả lời cho câu hỏi thuế thu nhập cá nhân là gì. Với đa số người lao động, khá khó để ghi nhớ một dãy 10 chữ số, dù trong quá trình làm việc có thể phát sinh rất nhiều vấn đề liên quan đến kê khai MST. Ngoài ra, nắm rõ thông tin về thuế TNCN cũng cũng vô cùng cần thiết để có thể phục vụ cho việc nộp các loại thuế theo quy định của pháp luật

Ngoài ra, nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu chuyển đổi và sử dụng mẫu chứng từ khấu trừ thuế TNCN theo Nghị định 123, Thông tư 78, Công ty cổ phần MISA đã phát hành phần mềm MISA AMIS Thuế TNCN đáp ứng đầy đủ các nghiệp vụ chứng từ điện tử mới nhất, cùng với nhiều lợi ích tuyệt vời như:

  • Cung cấp bộ hồ sơ đăng ký mẫu theo Thông tư 78, đơn vị sử dụng mẫu này nộp đăng ký với Cơ quan thuế.
  • Đáp ứng thiết lập mẫu, lập và ký điện tử mẫu chứng từ khấu trừ theo Nghị định 123, Thông tư 78.
  • Xử lý các chứng từ đã lập khi có sai sót.
  • Lập và nộp bảng kê sử dụng chứng từ khấu trừ thuế TNCN điện tử gửi Cơ quan thuế.
Giao diện module “Chứng từ khấu trừ thuế” trên phần mềm MISA AMIS Thuế TNCN

Video giới thiệu phần mềm MISA Amis Thuế TNCN

Quý doanh nghiệp quan tâm và có nhu cầu tư vấn miễn phí về phần mềm MISA AMIS Thuế TNCN, hãy nhanh tay đăng ký tại đây để được hỗ trợ nhanh nhất: